ابهام ساختاری
مغالطات ابهام
درآمد به منطق فصل ۵ قسمت ۶ بند ۲
ابهام ساختاری مغالطه‌ای برخاسته از سرهم‌بندی سست واژگان در عبارات است، آنگونه که بتوان آن عبارت را به بیش از یک طریق تعبیر کرد. وقتی گزاره‌ای دارای چنین ابهامی به‌عنوان مقدمه طوری بیان شود که با یک تعبیر درست و با تعبیر دیگری نادرست باشد، ولی نتیجه برمبنای تعبیر نادرست مقدمه باشد، آنگاه مغالطه ابهام ساختاری ارتکاب یافته است.
۲.۶.۵ ابهام ساختاری
مغالطه ابهام ساختاری
Fallacy of Amphiboly
مغالطه‌ای که در آن، ترکیب سست و خام‌دست واژگان می‌تواند به بیش از یک طریق تعبیر شود؛ استدلال دارای مقدمه‌ای است وابسته به یک تعبیر، حال‌آنکه نتیجه بر تعبیر دیگر تکیه دارد.
مغالطه ابهام ساختاری (یا چند رویِگی) وقتی رخ می‌دهد که در یک استدلال، مقدمات ازنظر دستور زبانی طوری نگارش يابند که موجب ابهام گردند. واژۀ “Amphiboly”ریشه گرفته از زبان یونانی و در اصل به معنای "دو تا در یکجا" است. یک گزاره دچار ابهام ساختاری است هرگاه به خاطر سستی و سرهم‌بندی واژگان معنی آن نامعین گردد. یک گزاره چندرویه ممکن است در یک تعبیر درست و در تعبیر دیگر نادرست باشد. وقتی یک چندرویگی به‌عنوان مقدمه [یک استدلال] طوری بیان شود که با یک تعبیر درست و با تعبیر دیگری نادرست باشد، ولی نتیجه دست‌آمده بر مبنای تعبیر نادرست مقدمه باشد، آنگاه مغالطه چند رویگی ارتکاب یافته است.
در مدیریت سیاست‌های انتخاباتی چند رویگی می‌تواند هم گمراه‌کننده باشد و هم سبب اغتشاش ذهن گردد. در سال ۱۹۹۰، وقتی تونی کوئلو (Tony Coelho) به‌عنوان یک دمکرات از ایالت کالیفرنیا برای مجلس نمایندگان آمریکا انتخاب شد، نقل‌شده که گفته بود: "زن‌ها دمکرات‌ها را به مردان ترجیح می‌دهند." گزاره‌های چندرویه مقدمات خطرناکی را می‌سازند – اما به‌ندرت در مباحثات جدی رخ می‌دهند.
چیزی که اهل دستور زبان آن را وجه وصفی "تعلیق" می‌نامند، اغلب نوعی از طنز ابهام ساختاری را به نمایش می‌گذارند، مانند: مرد کشاورز پس از وداع پرحرارت با همسر خويش، مغز خود را با تفنگ ساچمه‌ا‌ی پریشان ساخت. ستونی در روزنامه نیویورکر به دنبال سرگرمی‌های نیش‌داری است که نویسندگان و ویراستاران به‌واسطۀ عدم دقت موجب ابهام ساختاری در متن می‌گردند.
سرانجام دکتر سالیک اهدا کرد، همراه با همسرش، گلوریا، ۴/۵ میلیون دلار به کالج مرکزی کوئینز. گلوریا شامل کسر مالیات خواهد شد. ➥
