زندگی‌نامه

کورت گودلKurt Gödel

//$$خرو‌سیپوس منطقی باستان -Chrysippus; ancient logician
انستیتوی پژوهشهای پیشرفته (Institute for Advanced Study) در سال ۱۹۳۰ درپرینستون نیوجرسی بنانهاده شد. دو تن از اعضای اولیه آن آلبرت اینشتین و  جان فون نویمان بودند، سومین کسی نبود جز منطق دان مقتدر اتریشی کورت گدل (۱۹۷۸-۱۹۰۶)، که تا سال ۱۹۳۱، یعنی در ۲۵ سالگی، دو "قضیه ناتمامیت" خود را منتشر کرده‌بود. وی دیگر آن طفل ولوله‌انداز /enfant terrible عالم منطق صوری بود.
ناتمامیت: برای درک تاثیر گدل بر منطق نیاز است تا خبر از آن پروژه بزرگ داشته‌باشیم، همان که برای دهه‌ها برنامه منطقدانان جدید بود: که نشان دهند همه ریاضیات بناشده برمنطق است و می‌توان آنرا از تعدادی اصول موضوعه منطقی پایه بدست آورد. راسل و وایتهد در کتاب اصول ریاضی (۱۹۱۳-۱۹۱۰) پی‌گیر به پایان رساندن آن بودند. جهان جدید نیازمند بود تا دستگاه‌های منطقی هم سازگار و هم تمام باشند. اما گدل در مقاله خود با عنوان "در باره تصمیم ناپذیری گزاره‌های اصول ریاضی و دستگاههای مربوط،" ثابت کرد هر دستگاه اصل موضوعی به آن اندازه قوی که بتواند حساب اعداد طبیعی را وصف کند، اگر در خود سازگار باشد آنگاه نمی تواند تمام باشد. بعلاوه (که ون نیومن نیز درپی آن بود) سازگاری اصول موضوعه[یک دستگاه] نمی‌تواند در خود آن دستگاه ثابت شود. وقتی چنین است که در چنین دستگاه‌هایی همیشه یک عبارت گزاره‌ای درست هست که اثبات ناپذیر است، دیگر هر جستجو برای مجموعه‌ای از اصول موضوعه، آنقدر کافی، که همه ریاضیات بر پایه آنها نهاده شود بی‌سرانجام خواهد بود. با اثبات آن کورت گدل یکی از معتبرترین منطقدانان قرن بیستم شد.

گدل در شهر برونو در سرزمینی که آن موقع اتریش-مجارستان نام داشت بدنیا آمد. کنجکاوی سیری‌ناپذیری وی، بعنوان یک پسر جوان، موجب شد تا وی لقب "آقای چرا" را بخود گیرد. با پیشرفت زیاد در زبان و نیز ریاضیات وی در ۱۸ سالگی به وین نقل مکان کرد، جایی که وی بطور نزدیک با تعدادی فیلسوفان و ریاضیدانان یهودی معاشرت نزدیک داشت. در سال ۱۹۳۳ بعد از انتشار مقاله ناتمامیت خود برای اولین بار دیداری از ایالات متحده داشت، در آنجا و در موسسه پژوهشهای پیشرفته سخنرانی‌هایی کرد و در آنجا بود که نیز به دوستی با انیشتین درآمد. در همان سال هیتلر در آلمان به قدرت رسید. وقتی در سال ۱۹۳۸ اتریش جذب آلمان نازی شد وضعیت وی در وین در خطر قرار گرفت؛ وی نقشه یک فرار غیرمستقیم به امریکا از طریق راه‌آهن ترانس-سیبری و ژاپن را کشید. قبل از پایان همان سال وی به سلامت در پرینستون بود، جایی که بعنوان یک عضو ممتاز دانشگاهی در موسسه پژوهشهای پیشرفته بکار خود ادامه داد. آلبرت انیشتن که همراه منظم وی شده بود، به دوستانی که اغلب برای دیدار از مؤسسه می‌آمدند گفته بود "امتیاز همراه بودن با گدل در راه خانه را دارد."

کورت گودل از جمله یکی از بسیار دانشمندان عالی رتبه - فیزیکدانان، فیلسوفان، منطقدانان، ریاضیدانان، چهره‌های ادبی و اندیشمندانی از هرنوع بود که به غنای زندگی اندیشمندانه امریکا افزود و این در نتیجه اراده وسواسی هیتلر در کشتن یا اخراج یهودیان اروپا بود. وحشت از ستم نازی‌ها موهبتی غیرمستقیم برای امریکا فراهم کرد. گدل مفتخرانه در ۱۹۴۷ شهروند امریکا شد. وی مطالعه دقیقی از قانون اساسی ایالات متحده انجام داد و تا درگذشتش در سال ۱۹۷۶ در پرینستون ماند.