قواعد استنتاج طبیعی

فهرست بیست و سه (۲۳) قاعده استنتاج طبیعی همراه با پیوند ارجاعی به شرح آن در متن کتاب.

۱- قیاس استثنایی / Modus ponens / M.P.
p ⊃ q
p
∴q
رجوع به متن: قیاس استثنائی

۲- قیاس اقترانی / Modus Tollens  / M.T.
p ⊃ q
~q
∴ ~p
رجوع به متن: قیاس اقترانی

۳- قیاس ‌شرطی (یا فرضی) / Hypothetical Syllogism  / H.S.
p ⊃ q
q ⊃ r
∴ p ⊃ r
رجوع به متن: قیاس شرطی

۴- قیاس فصلی (یا منفصله) / Disjunctive Syllogism / D.S.
p ∨ q
~p
∴ q
رجوع به متن: قیاس فصلی

۵- دو لمی ساختی) / Constructive Dilemma / C.D.
(p ⊃ q) • (r ⊃ s)
p ∨ r
∴ q ∨ s
رجوع به متن: دو لِمّی ساختی

۶- جذب / Absorption   / Abs.
p ⊃ q
∴ p ⊃(p • q))
رجوع به متن: جذب

۷- کاهش / Simplification  / Simp.
p • q
∴ p
رجوع به متن: ساده ‌گردانی

۸- پیوست / Conjunction / Conj.
p
q
∴ p • q
رجوع به متن: پیوست

۹- افزایش / Addition / Add.
p
∴ p ∨ q
رجوع به متن: افزایش

۱۰- قضایای دمورگان /DE Morgan's Theorems / De.M.
~(p • q) (~p ⋁ ~q)
~(p ⋁ q) (~p • ~q)
رجوع به متن: قضایای دمورگان

۱۱- جابجایی / Commutation  / Com.
(p ⋁ q) (q ⋁ p)
(p • q) (q • p)
رجوع به متن: جابجایی

۱۲- انجمنی /Hypothetical Syllogism / Assoc.
[p ⋁ (q ⋁ r)] [(p ⋁ q ) ⋁ r]
[p • (q • r)] [(p • q ) • r]
رجوع به متن: انجمنی

۱۳- پخش پذیری /Distributive / Dist.
[p • (q ⋁ r)] [(p • q ) ⋁ (p • r )]
[p ⋁ (q • r)] [(p ⋁ q ) • (p ⋁ r )]
رجوع به متن: پخش ‌پذیری

۱۴- نقض دوگانه / Double Negation / D.N.
p ~ ~p

۱۵- ترانهش (عکس نقیض) / Transposition / Trans.
(p ⊃ q ) (~q ⊃ ~p)
رجوع به متن: ترانهش

۱۶- استلزام مادی / Material Implication / Impl.
(p ⊃ q ) (~p ⋁ q)
رجوع به متن: استلزام مادی

۱۷- هم‌ارزی / Equiv.
(p ≡ q ) [(p ⊃ q) • (q ⊃ p)]
(p ≡ q ) [(p • q) ⋁ (~p • ~q)]
رجوع به متن: هم‌ارزی مادی

۱۸- واگردان /Exportation / Exp.
[(p • q) ⊃ r)] [p ⊃ ( q ⊃ r )]
رجوع به متن: واگردان

۱۹- توتولوژی /    Taut.
p (p ⋁ p)
p (p • p)
رجوع به متن: توتولوژی

۲۰- تخصیص کلی (U.I)
(xx
∴ Φ(ν)
v در بالا یک نماد انفرادی است.

رجوع به متن: تخصیص کلی

۲۱- تعمیم کلی(U.G)
Φy
∴ (xx
y در بالا نمایانگر "هرشئ مفروض دلخواه" است.

رجوع به متن: تعمیم کلی(U.G)

۲۲- تخصیص وجودی(E.I)
(∃x)Φx
∴ Φν

رجوع به متن: تخصیص وجودی(E.I)

۲۳- تعمیم وجودی(E.G)
Φν
∴ (∃x)(Φx)

رجوع به متن: تعمیم وجودی(E.G)

پانوشت:

[1]- ه


توجه:

تمرین

در زیر  است.

استدلال


© 1987 - 2021 KHcc Sc.